|
Ýnternet kullanýcýlarýný, þirket aðlarýna dahil bilgisayarlarý kullanarak eriþen kurumsal kullanýcýlar ve evlerindeki bilgisayarlarý kullanarak eriþen kiþisel kullanýcýlar olarak kabaca ikiye ayýrabiliriz. Bu makalede kendi bilgisayarýnýn patronu olan ve kurumsal kullanýcýlarýn tersine profesyonel sistem yöneticilerinden güvenlik desteði veya korumasý alma þansý olmayan kiþisel kullanýcýlarýn kendi çabalarýyla bilgisayarlarýnýn güvenliðini nasýl artýrýlabileceðinden bahsedilmiþtir.
Evlerindeki bilgisayarlarý kullanarak Internet’e baðlanan milyonlarca insan bu teknolojiden eðlence, araþtýrma, eðitim, ucuz haberleþme, alýþ-veriþ vb. amaçlar için yararlanmaya baþlamýþtýr. Günümüzde bankacýlýk iþlemleri gibi finansal iþlemlerin Internet üzerinden yapýlma oraný, kazandýrdýðý zaman ve sahip olduðu kolaylýk sebebiyle artýþ göstermektedir. Kullandýðýmýz bilgisayarlarda sakladýðýmýz bilgilerin deðeri ve dýþ dünya ile alýþ-veriþ içerisinde olduðumuz bilgilerin gizlilik ihtiyacý arttýkça, her bilgisayar kullanýcýsýnýn güvenlik konusunda bilinçli olmasý ve gerekli özeni göstermesi daha da büyük önem taþýmaktadýr.
Ýþletim sistemleri, bilgisayarlarýn üzerinde çalýþan yazýlým ile bilgisayar donanýmý arasýnda köprü vazifesi gören ve bilgisayarýn iþlemesi için gerekli ortamý hazýrlayan programlar topluluðudur. Kullanýlan tüm programlar gibi, güvenlik amacýyla kullanýlan programlar da iþletim sistemi üzerinde koþmaktadýrlar. Bu sebepten dolayý alýnan güvenlik önlemlerinin etkili olmasý için güvenli hale getirilmiþ bir iþletim sistemi þarttýr. Bilgisayarýmýzýn güvenliðinin artýrýlmasý, iþletim sisteminin güvenli hale getirilmesiyle baþlar.
Günümüzde bilgisayar kullanýcýlarýnýn çok büyük bir kýsmý bilgisayar virüslerinin veya kötü niyetli web sitelerinin neden olduðu zararlardan ve olasý tehlikelerden haberdardýr. Birçok bilgisayar kullanýcýsý virüslerin tehlikeli yazýlýmlar olduðunu, Internet’ten zararlý yazýlýmlarýn yüklendiðini, bu yazýlýmlarla bilgisayarýn uzaktan kontrol edilebildiðini bilmektedir. Fakat kullanýcýlarýn çok büyük bir kýsmý bu tür tehditlere karþý korunmanýn sadece bu iþin uzmanlarýna mahsus olduðunu düþünmekte ve sýk aralýklarla bilgisayar iþletim sistemini yeniden kurmak yolunu tercih etmektedirler. Halbuki tehditlerinin nerdeyse tamamýnýn kaynaðý olan Internet ortamýnda korunaklý bir þekilde çalýþmaya devam etmek için atýlacak birkaç basit adým bir çok riski ortadan kaldýrmak için yeterli olacaktýr.
Güvenlik için atýlacak ilk adým, iþletim sisteminizin yamalarýnýn güncel tutulmasý olacaktýr. Ýþletim sistemleri kullanýma açýldýktan sonra kullanýcýlar, üretici firma veya baðýmsýz araþtýrmacýlar tarafýndan bulunan hata ve güvenlik açýklýklarý, kritiklik derecesine göre belirli aralýklarla yamalar çýkarýlarak kapatýlýrlar. Kullanýcýlarýn bu yamalarý takip edip uygun olanlarý iþletim sistemine uygulamasý, söz konusu açýklýðýn kapatýlmasý için gereklidir. Ev kullanýcýlarýnýn büyük çoðunluðunun kullandýðý Microsoft Windows Ýþletim Sistemi için servis paketi ve yamalarýnýn takip edilmesine yardýmcý olmak için birçok web sitesi mevcuttur. Bunun yanýnda Windows 2000 SP3 ve Windows XP ile gelen otomatik güncelleþtirme özelliði aktif hale getirildiðinde, bilgisayarýnýz Internet’e baðlandýðýnda otomatik olarak mevcut durumun üzerine yeni yamalar çýkýp çýkmadýðýný kontrol eder, yeni yamalar varsa bunlarý bilgisayarýnýza indirerek kurar ve bilgisayarýnýzýn devamlý güncel tutulmasýný saðlar. Otomatik güncelleþtirme, yeni yamalarý anýnda öðrenip uyguladýðý için büyük kolaylýk saðlamaktadýr. Bu iþlemin manuel olarak yapýlmasý için Baþlat Menüsü altýndaki "Windows Update"/"Microsoft Update" kullanýlabilir.
Çok kullanýcýlý bir iþletim sistemi kullanýyorsanýz kullanýcýlarýn þifreleri çok basit seçilmemelidir. Sözlükte bulunan kelimeler, isim, soyisim, doðum tarihi, doðum yeri, çocuðunuzun ismi gibi kelimeler kolay akýlda kalmasý için oldukça sýk baþvurulan þifrelerdir ve kolayca tahmin edilebilir. Sözlük saldýrýsý yapan bir program birkaç saniye içerisinde þifrenizi kolayca bulabilir. Unutma korkusu ile sözlükten bir kelime kullanacaksanýz bile bu kelimenin baþýna, sonuna veya ortasýna rakam ekleyerek, noktalama iþareti ekleyerek veya büyük-küçük harf çeþitlemesi yaparak þifrenizi daha güçlü yapabilirsiniz. Þifreleriniz içerisinde Türkçe karakter kullanýlmasý, sözlük saldýrýsý yapan programlara karþý ekstra bir güvenlik getirecektir. Mesela "nigde" yerine "Nið51de" gibi bir þifre kullanmak, þifrenizin saðlayacaðý güvenliði oldukça artýrýr. Sadece bilgisayarýnýza giriþ için kullandýðýnýz þifrelerde deðil, kullandýðýnýz e-posta servisleri, üyelikler gibi sistemlerde de benzer þifre politikalarýný uygulamanýz faydanýza olacaktýr.
Temel güvenliðin saðlanmasý için atýlabilecek ikinci adým bilgisayarýnýzda bir antivirüs programýný etkin bir þekilde kullanmak olacaktýr. Antivirüs programlarý bilgisayarýnýzý virüslere, solucanlara ve truva atý tipindeki zararlý yazýlýmlara karþý korumayý amaçlar. Kullanýcýlarýn antivirüs programlarý hakkýndaki yanlýþ bilgilerinden bir tanesi, antivirüs programý bir kere kurulduktan sonra devamlý olarak virüslere karþý bilgisayarý koruyacaðýný düþünmeleridir. Antivirüs programlarý, virüsleri virüs olduklarý için deðil kendilerine tanýtýlmýþ olduklarý için tanýrlar, yani tuttuklarý virüs veri tabanýnda söz konusu virüsü bulurlarsa virüs olduðunu anlar ve gerekli mekanizmalarý çalýþtýrýrlar. Bu sebepten dolayý neredeyse her gün çok sayýda virüsün ortaya çýktýðý günümüzde, antivirüs programlarýnýn virüs tanýmlama dosyalarýnýn güncel tutulmasý son bilinen virüslere karþý korumanýn mümkün olmasý için þarttýr. Antivirüs programlarýnýn büyük çoðunluðu bu güncelleme iþlemini sizin yapacaðýnýz ayarlar sonucunda Internet’e baðlý olduðunuz zamanlar kendisi otomatik gerçekleþtirebilmektedir. Internet ortamýnda kritik iþlemler yapmaya baþlamadan önce bilgisayarýnýzda bir antivirüs programýnýn olduðundan ve aktif olarak kullanýldýðýndan emin olmanýz gerekmektedir.
Teknik olarak aklýmýza gelebilecek üçüncü adým, mümkünse kiþisel bir güvenlik duvarý kurup etkin hale getirmek olacaktýr. Güvenlik duvarlarýnýn yönetimi, bilgisayar yamalarýnýn güncel tutulmasý veya etkin antivirüs programý kullanýlmasý gibi önlemlerin yanýnda da çok teknik detay gerektiren bir konu olduðu için çoðunlukla kabul görmeyebilir. Fakat en azýndan Microsoft Windows XP/Vista kullanýcýlarý, iþletim sistemiyle beraber gelen kiþisel güvenlik duvarýný oldukça basit bir þekilde etkin duruma getirebilir.
Günümüzde koordineli gerçekleþen siber savaþlarýn kullandýðý en kuvvetli silah, sahiplerinin haberi olmadan kiþisel bilgisayarlarýn ele geçirilmesi ve birleþtirilmiþ güç ile daðýtýk servis dýþý saldýrýlarýnýn(DDoS) gerçekleþtirilmesidir. Gelecek bir günde korumasýz olduðu takdirde ciddi güvenlik problemleri yaþatabilecek Windows iþletim sistemlerine sahip kiþisel bilgisayarlar farkýnda olmadan kendi ulusal sistemlerimizi ciddi þekilde tehdit edebilir. Yakýn zamanda gerçekleþen siber saldýrýlarda Türkiye’de bulunan çok sayýda kiþisel bilgisayar da bu saldýrýlara alet edilmiþtir. Dolayýsýyla evimizde kullandýðýmýz bilgisayarýn tek hakimi olduðumuzdan emin olmak sadece kendiniz için deðil yeri geldiðinde ulusal güvenlik için de büyük önem taþýyacaktýr.
Bahsedilen temel güvenlik önlemlerinin yanýnda, siz kullanýcýlarýn güvenliði göz önünde bulundurarak internet üzerinden güvenli iþlem yapýlmasý da büyük önem taþýmaktadýr. Tanýmadýðýnýz insanlardan gelen e-posta mesajlarýnýn açýlmasý, eklentilerinde bulunan programlarýn bilgisayara indirilip çalýþtýrýlmasý, arka kapý veya virüslerin bilgisayarýnýza bulaþmasý için en yaygýn yöntemdir ve siz böyle e-posta mesajlarýna karþý daha dikkatli olduðunuz sürece güvenlik seviyeniz eskiden çok daha yüksek olacaktýr. Ayný þekilde bilinmeyen veya þüpheli web sitelerine girmemeniz, bu sitelerden gelecek ActiveX, Java Applet vb. mobil programlarý indirmeyi kabul etmeyip çalýþtýrmamanýz sizleri mevcut risklerin büyük bir çoðunluðundan koruyacaktýr. Bahsettiðimiz basit güvenlik önlemlerini almak için ayýracaðýnýz küçük zaman sayesinde bilgisayarýnýz eskisinden çok daha güvenli olacak ve bilgisayarýnýzda sakladýðýnýz bilgiler yabancý gözlerden olabildiðince uzak kalacaktýr.
Saygýlar.
|