Gelen mailleri yeniden yönlendirmek (forward), günümüzün iletişim alışkanlıklarından birisi durumunda. Normal hayat akışı içinde, hem her gün temasta olduklarımıza, hem de ayda, yılda bir temas şansı bulabileceğimiz arkadaşlarımıza, “ben buradayım” ve “seninle ilgileniyorum” ya da “sen benim arkadaşımsın” ve hatta “senin arkadaşım olarak kalmaya devam etmeni istiyorum” anlamında bir mesaj veren hareket bu.
21.yüzyılın ilk 10 yılını devirmekte olduğumuz bugünlerde herkes etrafına “Dünya değişiyor” diyor. Biz global kriz uzantısında bahsedilen değişmeyi ya da politik tartışmaları değil, turk.internet.com’un ana konusu olan internet’in dünyamızı nasıl değiştirdiğini anlatmaya çalışıyoruz.
İnternet dünyayı değiştirirken, bugüne kadar düşünülmemiş iş modelleri, alışkanlıklar, hatta hastalıklar ve de suçlar karşımıza çıkıyor. Suçların tanımlanması ve karşı yaptırımlarının oluşturulması biraz zaman alıyor ve bazen de uzandığı noktalar şaşırtıcı oluyor.
Mesela hiç düşünmeden forward ettiğiniz bir mail için, bir gün beklenmedik sonuçlarla karşılaşmak mümkün. Bu yazımız bu konuda bir uyarı..
Benzer bir uyarıyı 2006 haziran ayında “çocuk pornografisu takip ediliyor”[1] başlığı ile yapmıştık. Yani aynı yılın kasım-aralık aylarında polis tarafından başlatılan çocuk pornografisu operasyonlarından 5 ay önce. Bu nedenle yazıyı dikkatle anlamaya çalışın.
Anlamaya çalışın derken, “bir mail atmakla ne olacak ki” diye düşünenlerden söz ediyorum.
Bize Gelen Mailleri Foward Etmek Eğlenceli ama Aynı Zamanda Riskli Olabilir
İnternet dünyasının adetlerinden birisi, bize gelen şaka, ilginç, protesto vs içeren mailleri, arkadaşlarımıza gönderiyor oluşumuz. Ancak yukarıda da dediğimiz gibi, bu adet günün birinde başımıza iş açıyor da olabilir.
Geçtiğimiz günlerde elime bir firmanın servisleri hakkında iddialar içeren bir mail geldi. Zaten zaman zaman böyle mailler alabiliyorum. Bu maili, bir arkadaşım, beni o servise karşı uyarmak amacıyla göndermişti. Üstelik sadece bana değil, en az 20 kişiye daha göndermişti. Ona da bu mail, kendisinin de içinde olduğu 10 kişilik bir grup içinde, bir başka arkadaşından ulaşmıştı. Ben göndermedim ama benimle birlikte maili alan 19 kişiden birkaç tanesinin daha bu maili arkadaşlarına göndereceğine eminim.
Bu hareket günümüzün iletişim alışkanlıklarından birisi durumunda. Normal hayat akışı içinde, hem her gün temasta olduklarımıza, hem de ayda, yılda bir temas şansı bulabileceğimiz arkadaşlarımıza, “ben buradayım” ve “seninle ilgileniyorum” ya da “sen benim arkadaşımsın” ve hatta “senin arkadaşım olarak kalmaya devam etmeni istiyorum” anlamında bir mesaj veren hareket bu.
Zaman zaman bunu abartan, “benim arkadaşlarımın sayısı 100’lerce” demeye çalıştığı için bu mailleri göstere göstere gönderenler de yok değil.
Bu durumda, mail adresinizin “To – Gönderilen” bölümünde yer alması sonucu, istemediğiniz kadar çok mail bombardımanına maruz kalmanız kaçınılmaz.
Aklımızdayken bu konuyu da hemen kısaca not edelim : mailleşme kuralları içinde önemli olanlardan birisi şu şekilde : “şirket içi olmayan ve birbirini tanımayabilecek kişilerin de aralarında yer aldığı çok kişiye gönderilen mailleri” adreslerken, “To-Gönderilen” yerine “BCC– Gizli Gönderilen”, bölümüne yazarak göndermek gerek. Aksi durumda, mail adresi açık yazılan kişiler, spam riskine maruz kalıyorlar.
Ama bizim size anlatacağımız daha önemli bir konu var. O da; bir takım doğru olmayan ya da ispatlanamayacak iddiaların yer aldığı (belli marka bir ürünün kalitesiz, pahalı ya da sağlığa zararlı olduğu gibi) mailleri, düşünmeden göndermeniz, sizi de hukuki açıdan sorumlu hale getirebilir.
Bu tür zincir maillere hemen örnek vermek gerekirse;
• 17 aralık 2004’de Türkiye’nin AB üyeliği müzakereleri için tarih aldığının hemen ertesinde, yayılmaya başlayan ve “madde 3 – Türkiye federasyonu kabul ediyor” içerikli mail
• Cep telefonları ve operatörleri ile ilgili mesajlar
• Danone Hakkında, üstelik bir profesörün elinde çıktığı yalanı ve sağlığa zararlı olduğu iddiası ile yayınlanan mail
• Türk Telekom’un 118 (şimdi 11811) nolu rehberlik hizmeti hakkında doğru olmayan pahalılık iddiası
Bu olaylardan ilkindeki mail, bir süre şaşkın kişilerce forward edildiyse de, akil vatandaşların “hani nerde o 3.madde, bu linke baktim öyle bir madde yok” ifadeleri sonucu gönderilmemeye başlandı. Hemen not edelim : bu konuda hukuki bir süreç görmedik.
İkinci tür mailler, yani cep telefonu operatörlerinin şu ya da bu servisine, şu kadar ya da bu kadar kontörü haksız bir şekilde kestiğine dair zincir mailleri sık sık görüyoruz. Bazıları zaman zaman ısıtılıp ısıtılıp yeniden yayına konuluyor. Ama genellikle bu maillerde yanlış yönlendirmeler yapılıyor. Örneğin burayı tıklayarak ulaşacağınız haber, böyle bir olayı anlatıyor. Oysa, karşı taraf meşgul çaldığında ya da kim aramış servisi tarafından kontör kesildiği şeklinde bir zincir mailden bahseden haberden de göreceğiniz üzere, böyle bir uygulama yok.
C ve D şıklarında gördüğünüz diğer 2 konu, bu yazımızın esas konusunu teşkil ediyor. Bu hakkında hukuki süreç devam ediyor. Bu süreçlerde, sadece mailleri ilk oluşturan ve gönderen kişi değil, daha sonraki aşamada eline gelen maili gönderen “forward – ileten) kişiler de sorumlu olabilir. Çünkü kendilerine gelen maili aynen göndererek, aynı iddiayı yapmış oluyorlar.
Yani örneğin “şu firmanın ürünleri pahalı” ya da “bu firmanın ürünleri sağlığa zararlı” şeklinde bir maili aldığınızda, doğru mu yanlış mı kontrol etmeden “aman sevdiklerimi uyarayım” düşüncesiyle ileteceğiniz mail, sizin de hoş olmayan bir hukuki süreçle karşılaşmanızın yolunu açabilir.
Saygılar.
|