Kalbin yeteri kadar oksijen alamayarak ölmesine kalp krizi (miyokard enfarktüsü) denir. Kalbimiz günlük yaptýðýmýz iþe göre bazen daha fazla bazen daha az oksijene ihtiyaç duyar. Oksijeni kalbin kendi damarlarý yani koroner damarlarý getirirler. Eðer koroner damarlarda bir týkanýklýk veya daralma söz konusu ise kalp yeteri kadar oksijen alamaz, beslenemez. Beslenemeyen kalp dokusu ölür, iþlevini yitirir ve kaný pompalayamaz hale gelir. Sonuç olarak ölümcül bir tablo olan kalp krizi ortaya çýkar.
Kalp krizi geçirmiþ kimselerde ölen dokunun yerine yenisi gelmez. Ýþlevsiz bir yara tabakasý oluþur. Yani kalp krizinin verdiði hasar geridönüþü olmayan bir hasardýr.
Kalp krizine neden olan koroner damar týkanýklýðýnýn en önemli sebebi “atheroskleroz”dur. Atheroskleroz, damarlarýnýn içine yað birikintilerinin oturmasý demektir. Sigara içenlerde ve kolesterolü yüksek kimselerde bu birikintiler sinsice büyürler ve zamanla koroner damarý tamamen týkarlar. Sonuçta kalbin beslenmesi bozulur ve kalp krizi meydana gelir.
Gençlerde kalp krizi çok nadirdir. Olasý nedenler þöyledir:
# Vücudun herhangi bir yerinde oluþan bir pýhtýnýn koroner damarlara ulaþýp aniden týkamasý
# Kalp kapaklarý hasarlanmýþ kimselerde kapalçýktan kopan parçalarýn koroner arterleri týkamasý
# Vaskülitler, kronik hastalýklar
# Kokain kullanýmý gibi nedenler olabilir.
Kalp Krizinin Belirtileri Nelerdir?
# Göðüste tam yeri belli olmayan sýkýþma hissi veren bir aðrý olur.
# Bu aðrý sol kola ve çeneye doðru yayýlýr
# Aðrý hareket etmekle artar, dinlenirken azalýr, fakat geçmez. Aðrý yarým saatten uzun sürer.
# Aðrýyla birlikte soðuk soðuk terleme ve mide bulantýsý vardýr.
# Nefes darlýðý olur.
Bazý insanlarda belirtiler çok gizli olabilir. Örneðin diyabet hastalarý hemen hemen hiç aðrý duymazlar ve sadece nefes darlýðý ve soðuk terleme þikayetleri olur. Bazý hastalarda mide ülseri veya pankreatit aðrýsýyla kalp krizi aðrýsý karýþtýrýlabilir, ülser lehine yanlýþ yorumlanabilir.
Ne yapmak gerekir?
Bu belirtilerle karþý karþýya kaldýðýnýzda derhal bir yere oturup dinleniniz ve hemen bir saðlýk kuruluþuna ulaþmaya çalýþýnýz. Dýþarýdaysanýz cep telefonuyla yardým isteyiniz. Kesinlikle yürümeye veya merdiven çýkmaya devam etmeyiniz. Çünkü aktiviteye devam etmek zaten oksijen alamayan kalbinizin oksijen talebini daha da artýracaktýr.
Son zamanlarda kalp krizi geçirildiðinin anlaþýlmasý halinde bir-iki defa kuvvetlice öksürerek krizde oluþan ritm bozukluðunun düzeltilebileceðini ileri süren yayýmlar çýkmýþtýr, ancak böyle bir yaklaþýmýn etkinliði henüz tam olarak kanýtlanamamýþtýr.
Kalp Krizi Geçirme Riskim Var mý?
Kalp hastalýklarý açýsýndan risk arzeden durumlar þunlardýr:
# Sigara içmek
# Kan lipidlerinin (kolesterol, trigliserid) düzensiz olmasý
# Diyabet Hastalýðý
# Obezite
# 65 yaþýný geçmiþ olmak
Yukarýdakilerin kaç tanesi yaþamýnýzda varsa kalp krizi size o kadar yakýn demektir. Ancak korkmayýn, bu risklerin bazýlarýný kendinizden uzaklaþtýrabilirsiniz. Örneðin sigarayý býrakabilirsiniz. Doktorunuzun verdiði tavsiyelere uyarak lipid ve diyabet ilaçlarýnýzý düzenli kullanabilirsiniz. Hergün düzenli egzersiz yapýp aktivitenizi artýrabilirsiniz ve bu risklerin çoðundan uzaklaþabilirsiniz.
Unutmadan ilave edelim; düzenli egzersiz yapmak, ayda bir defa halý sahada arkadaþlarla buluþup maç yapmak deðildir. Böylesi düzensizce yapýlan sporlar antremana hazýr olmayan kalbi yorar. Bir uzmandan yardým alarak düzenli spor yapmanýzý tavsiye ederiz.