Bios Ayarları

1.Standart CMOS Setup

Date/Time : Sistem saatini ve tarihini buradan ayarlanır. sistem saatini ve tarihini Windows veya DOS'tan da ayarlayabilirsiniz. İşletim sistemlerinin saat ve tarihleri BIOS'dakilerden farkı olmaz. Halen BIOSlarda 2079 yılına kadar tarih gösterilir

Hard disk : BIOS ve anakartlar 4 IDE sürücüye (sabit disk veya CD-ROM) destekler. IDE disketlerinizin ayarlarını "Hard Disks" adlı bu bölmede görebilirsiniz. Ancak sisteminizdeki IDE CD sürücüler veya SCSI sürücüler burada görünmez. Burada disklerinizin MODE bilgisini tüm disk sürücülerinizin için AUTO olarak seçmenizi öneririz. Böylece BIOS, POST sırasında diskinizin özelliklerini belirleyip sistemi ona göre açabilir. BIOS diskinizi bu şekilde, ana BIOS Setup menüsünden "IDE HDD Auto Detection" seçeneği ile BIOS'un diskinizi bulmasını sağlayabilirsiniz. Hard Disk bölmesindeki parametreler diskinizin kafa, silindir, sektör sayısı ve teknoloji ile ilgili bazı bilgiler içerirler. Nadirende olsa BIOS bazı diskleri otomatik olarak tanımayabilir. Bu durumda disk türünü (Type) "User"(Kullanıcı) olarak seçip disk üzerinde yazan bu parametreleri elle girerek diskinizi tanıtabilirsiniz.

Disk drives : Hemen hemen her PC'de bir disket sürücü vardır. Hatta bazılarında iki tane olabilir. Buradan  disket sürücünüzün tipini seçin. Tek bir disket sürücünüz varsa bunu 1.44M, 3.5" olarak seçebilirsiniz. Diğer disket sürücü (Drive B) ise "Not Installed" (Kurulmamış) olarak bırakılır. Günümüzde çoğu disket sürücü 1.44MB'lık diskleri okur.

Video : Bu  EGA/VGA olarak bırakabilirsiniz.

Halt-On : POST, yani BIOS'un gerçekleştirdiği donanım testleri sırasında bir donanım hatası ile karşılaşılırsa sistem durur. Halt-On seçeneği ile bazı hataların dikkate alınmamasını, POST işleminin devam ederek sistemin açılmasını söyleyebilirsiniz. Bu seçenekler aşağıdaki gibidir.

·      No errors POST hiçbir hatada durmaz.

·      All errors BIOS bir hata tespit ettiğinde durur ve size bu hatayı düzentmeniz için uyarıda bulunur.

·      All, But Keyboard POST klavye hataları dışındaki hatalarda durur.

·      All, But Diskette POST disket sürücü hataları dışındaki hatalarda durur.

·      All, But Disk/Key POST klavye ve disket sürücü hataları dışındaki hatalarda durur.

Bellek Bilgileri : Bu alandaki bilgilerde değişiklik yapamazsınız. Burada geleneksel (base), uzatılmış (extended) ve diğer bellek kapasiteleri hakkında bilgi yer alır.

2. BIOS Features Setup

CPU Internal Core Speed : Bazı anakartların özelliğine bağlı olarak burada işlemcinin hızı görünür. (850MHz, 900MHz gibi). Bazı BIOS'larda bu değiştirilemez. Ancak Abit, Chaintech gibi anakartlarda Bios update ve işlemci terfileri için seçılebilir.İşlemci hızını anakart üzerindeki karmaşık jumperler ile değil doğrudan BIOS yazılımından ayarlamanıza izin verir. Bazı BIOS'larda ana menüde CPU&CHIPSET SETUP adlı ayrı bir bölümde de yer alabilir.

Virus Warning : Bu seçenek "Enabled" konumuna getirilmişse diskin boot sektöründe veya partition table’da kazara veya virüsler yolu ile değişiklik yapılmasını engeller. Boot virüsleri için güzel bir önlemdir. Ancak diski FDISK ile biçimlerken "Disabled" konumuna getirmezseniz, diski FDISK ile bölüp format atamazsınız. Anakart kitapçığınızda bu seçeneğin sürekli "Disabled" konumda tutulması gerektiği de yazıyor olabilir. Bunun nedeni, yeni işletim sistemlerinin bunu gerektirmesidir.

CPU Internal Cache : Bazı BIOS'larda "CPU Level 1 cache/CPU Level 2 Cache" olarak da görünür. Pentium işlemcilerde önbellek işlemci üzerindedir. Sık kullanılan bazı bilgiler disk veya sistem belleği (RAM) yerine, geçici olarak hızlı önbellekte tutulabilir. Böylece bazı işlemler daha hızlı gerçekleştirilir. Sisteminizin performansını artırmak için bu seçeneği sürekli "Enabled" konumunda tutmalısınız.

External Cache: Kullandığınız işlemci eğer Level2 önbellek taşıyorsa, ki artık satılan tüm işlemciler taşıyor, bu ayarı da Enabled konumuna getirmeniz gerekiyor. Eğer Celeron 266 gibi, Level2 önbelleğe sahip olmayan bir işlemci kullanırsanız, bu ayarı Disabled konumuna getirebilirsiniz. Aksi takdirde bazı sorunlar yaşayabilirsiniz.

CPU Level2 Cache ECC Checking: Level2 Cache (2. seviye önbellek) hata düzeltme özelliğini kapatıp açmaya yarar. Açık konumda tutmanız daha mantıklıdır [Enabled]

Processor Number Feature:İşlemci seri numarası, herhangi bir numara olup, üretilen her Pentium III işlemcide bulunup, Internet üzerinden kullanıcıyı ayrıt etmeye yaramakta. Eğer gelişmiş güvenlik işleriyle ya da Internet üzerinden iş yapıyorsanız bu ayarı [Enable] yapın. Aksi takdirde [Disabled] konumuna getirebilirsiniz. Bu ayar sadece Pentium III işlemcili bir bilgisayarda etkindir

BIOS Update : BIOS yongası beraber olan  BIOS UPDATE  modülünün işlemciye gerekli bilgileri iletmesini sağlar. Enabled konumunda durmalıdır.

CPU Fast String : Performansı artırır. Bu yüzden "Enabled" konumda olması gerekir. Bazı BIOS'larda bulunmayabilir.

Quick Power On Self Test : POST işleminin 4 kez yerine (bazı PC'lerde 3 kez) bir kez yapılmasını sağlar. Sistemin hızlı açılmasını sağlamak için "Enabled" konumuna getirebilirsiniz.

Boot Sequence : PC'niz açıldığında BIOS'un işletim sistemini bulup çalıştırması  için önce hangi sürücüye bakması gerektiğini söyler. Sisteminizi açılış disketi ile açacaksanız bu sırayı A, C ... olarak değiştirebilirsiniz. Normalde ise açılışın hızlanması için C, A ... olarak durmalıdır. CD-ROM'dan veya diğer sürücülerden açılması için CD-ROM, E, F, LS/ZIP gibi seçenekler de bulunur.

HDD Sequence SCSI/IDE First : Bazı BIOS'larda SCSI ve IDE diskleri bir arada kullananlar için konulan bu yeni seçenek, SCSI'ye ayarlandığında sistemin SCSI sürücüler üzerinde birden fazla işletim sisteminin boot edilmesinde de kullanılabilir.

Boot Up Floppy Seek : Bu seçenek "Enabled" konumda ise ilk açılışta BIOS disket sürücünüzün 40 veya 80 izli olup olmadığını kontrol eder,isket sürücü bir kez aranır. Ama "Disabled" konumda ise sistem ara sıra disket sürücüyü yoklayarak doğru çalışıp çalışmadığını kontrol eder. Sisteminizin ara sıra işlem yapmayı kesip disket sürücüyü aramasını istemiyorsanız "Eisabled" konumuna getirin; çünkü default ayarı "Disabled" dır.

Floppy Disk Access Control : Bazı BIOS'larda bulunan bu ayar, sabit diskten disket sürücüye dosya kopyalamasını engeller. R/W (Read/Write) seçilmişse, diskete yazdırma yapılabilir ve disket okunabilir.

IDE HDD Block Mode Sectors : Bu seçenek, disketlerde veri transferi başına bir sektör yerine her transferde birden fazla sektörün işleme alınmasını sağlayarak disk performansını artırır. Bu seçenek "HDD Max" olmalıdır.

Boot Up NumLock Status : Klavyenizin sağındaki numerik tuş dizisi-klavyenizde NumLock tuşu basılı ise - rakamları yazmak için de kullanılabilir, ok ve fonksiyon (sayfa yukarı/aşağı kaydırma, metin sonuna/başına gitme vs.) tuşları olarak da. BIOS'ta bu seçeneği "On" durumuna getirirseniz; sistem açıldığında NumLock tuşuna basmışsanız gibi olur ve numerik klavye rakamları yazar.

Boot Up System Speed : Bu ayarı, sistemin işlemci hızınıza uygun olarak açılması için "High" konumuna getirmelisiniz. "Low" konumda iken sistem dahili veriyolu hızında açılır. Bazı çok eski çevre birimleri ve oyunlar bu hıza alışık olmadığı için, Low seçeneği konulmuştur. Normalde "High" konumda durmalıdır.

Gate A20 Option : Bu seçenek, sistemin 1 MB üzerindeki uzatılmış belleği (extended memory) nasıl kullanacağı ile ilgilidir. "Fast" seçilmişse, sistem yonga seti Gate A20'yi kontrol eder. "Normal"e ayarlanmışsa, klavye denetçisindeki bir pin bunu denetler. Gate A20'yi "Fast" olarak seçmek, özellik Windows ve OS/2'de sistem performansını artırır.

Typematic Rate : Üç seçenek halinde bulunur. (Bazı BIOS'larda, "BIOS Features Setup" ekranının sağ tarafında yer alır.) Klavyede basılı tutulan bir tuşun tekrarlanma hızını ayarlayan bu seçeneklerden ilki 'Typematic Rate Setting' dir ve "Enabled" konumuna getirildiğinde ikinci ve üçüncü seçeneklerin ayarlanabilmesini sağlar. "Typematic Rate (chars/sec)" adlı ikinci seçenek, klavyede bir tuşu basılı tuttuğunuzda, saniyede aynı karakterden kaç adet yazılacağını belirler. Pek gerekli bir ayar olduğu söylenemez. Üçüncü ayar olan Typematic Rate Delay ise, bir klavye tuşunu basılı tuttuğunuzda aynı karakterin tekrarlanarak yazılması için arada kaç milisaniye süre olması gerektiğini belirler.

Security Option : Sisteminize ve BIOS Setup'daki ayarlara başkalarının ulaşamaması için BIOS Setup'tan nasıl şifre koyabileceğinizi biraz ileride açıklayacağız. Bu seçenek ise bu şifrenin sistem için mi BIOS Setup için mi olması gerektiğini belirler. Hani bazen BIOS Setup'ta şifre koymanıza rağmen sistem takır takır açılır, yoksa sistemin şifre özelliği çalışmıyor mu diye sinirleriniz bozulur ya... İşte o zaman bu ayar "Startup" konumuna getirilmiş demektir. Oysa bu ayar "System" konumuna getirilirse, sistem açılışta şifre sorar ve şifreyi girmeden PC'nizi açamazsınız.

PS/2 Mouse Function Control : Mouse  bir COM portuna değil, yuvarlak bir PS/2 portuna bağlanır İşte bu ayar "Auto" ise sistem açılışta PS/2 fareyi tanır ve IRQ12'yi bu fareye ayırır. Aksi halde IRQ12 başka kartlara ayrılabilir.

PCI/VGA Palette Snoop : Bazı grafik kartları (örneğin grafik hızlandırıcılar ve MPEG kartları) standart VGA olmayabilir ve renkleri düzgün şekilde göstermeyebilir. Bu ayarın "Enabled" yapılması sorunu giderir. "Disabled" olarak bırakılması önerilir.

OS/2 Onboard Memory >64MB : OS/2 işletim sistemi ile birlikte 64MB'tan büyük DRAM kullanıyorsanız bu ayarın "Enabled" yapın. Aksi halde "Disabled" olsun.

Video ROM BIOS Shadow : Bu ayar "Enabled" yapıldığında video BIOS'unun ROM tipi bellekten RAM tipi bellek ROM'dan hızlı olduğu için, "Shadow" adı verilen bu işlem sayesinde sistem performansı artar. Hemen bu seçeneği altında bir dizi bellek adresi göreceksiniz. Bunlar ROM kullanan diğer kartlara aynı işlemi uygulamak içindir. Ancak kitapçıklarına bakarak bu kartların hangi adresleri kullandığını öğrenmeli, ona göre bu seçenekleri "Enabled" konuma getirmelisiniz. Çünkü bu işlem 640-1024K arasındaki bellekten çalar.

 xxxxxx - xxxxxx Shadow: Sisteminize taktığınız diğer ROM'a sahip kartların ROM bilgilerini RAM'a aktarmak için kullanılan ayardır. Bu işlemi yapabilmek için, kartların bulunduğu adresleri bilmeniz gerekiyor. Ayrıca, her ROM'un belleğe aktarımı, 640K ile 1024K arasında bir bellek alanı tükettiğinden, bu ayarların hepsinin [Disabled] konumunda olması önerilir.

. POWER Management Setup

Bu bölümde sisteminizin güç tüketimini azaltmak için için ayarlar bulunur.

ACPI Function: Bu ayar ile, Gelişmiş Güç ve Konfigürasyon Yönetimini etkin/iptal edebilirsiniz. Bazı Anakartlarda desteklenen, STR (Suspend To RAM) gibi özelliklerin çalışabilmesi için, hem BIOS'dan ACPI fonksiyonunun etkinleştirilmesi hem de işletim sisteminin ACPI desteğinin olması gerekiyor

Power Management : Güç yönetim modlarının ana denetim masasıdır. Ayarı "Max Saving"e getirirseniz sistem kısa bir süre kullanılmadan durursa güç tasarruf moduna geçer. "Min Saving"de de aynı işlem olur ama bu sefer sistem güç tasarruf moduna daha uzun sürede geçer. "Disabled" seçeneği tüm güç yönetim modunu tümüyle devreden çıkarır. "User Define" seçeneği ise bu bölümdeki diğer seçenekleri ayarlanabilir konuma getirerek, kullanıcının kendi tercihlerini yapabilmesini sağlar.şu özellikleri ayarlayabiliyorsunuz: HDD Power Down - Doze Mode - Suspend Mode. Buradaki ayarlar ile, sistemin askıya alınması için gereken zaman aşımı miktarını belirleyebiliyorsunuz.

ACPI Suspend Type: Bu ayar ile, sisteminizi nasıl askıya alınacağınız belirliyorsunuz. Örneğin, anakartınız STR özelliğini destekliyor ise,STR özelliğini kullanabilmek için bu ayara STR moduna getirmeniz lazım. Fakat STR özelliğinin çalışabilmesi için, sisteminizde kullandığınız diğer aygıtların kendilerinin ve sürücülerinin bu modu desteklemesi lazım. Aksi takdirde sorunlar yaşayabilmeniz olası.

PM Control By APM : Sisteminizde gelişmiş güç yönetimi yüklüyse bu seçeneği "Yes" olarak ayarlamak güçten daha fazla tasarruf sağlar.

Video Off Option : Bu seçenek monitörün ne zaman güç koruma tasarruf geçirilebileceğini gösterir. All Modes Off (tüm modlarda kapama); Always On (daima açık); Suspend Off (suspend modunda kapama) ve Susp, Styb Off (suspend ve standby modlarında kapama) seçenekleri vardır.

Video Off Method : Monitörün ne şekilde askıya alınacağını belirler. Şu seçenekler olabilir: DPMS, Blank Screen, V/H Sync+Blank. DPMS ( Display Power Management - Görüntü Güç Yönetimi ) özelliği, ekran kartınızı - tabii bu VESA DPMS özelliği destekliyorsa - denetler. Blank Screen sadece ekranı karartır ve sadece güç yönetim özelliği olmayan monitörlerde kullanılır. V/H Sync+Blank seçeneği ekranı karartır ve yatay/dikey taramayı kapatır. Yeni monitör ve ekran kartlarında DPMS seçeneği kullanılır.

Video Off After : Sistemin sırayla daha düşük güç koruması modlarından daha yüksek olanlara geçmesini sağlamışsanız, hangi modda monitörün kapanacağını belirler.

Modem Use IRQ : Sistemi modem sinyali ile uyandıracaksanız, varsa bu seçenekte modeminizin IRQ'sunu seçmelisiniz.

PM Timers : Bazı BIOS'larda, bu pencerenin çizgilerle sınırlanmış ayrı bir bölümünde bulunan PM Timers ayarları güç yönetim zamanlarını belirler. Bu bölümde diski güç tasarruf moduna geçiren "HDD Power Down" süresi, ve sistemin Uyku, Bekletme ve Askıya Alma (Doze, Standby, Suspend) modlarına geçmeleri için gerekli süreler ayarlanabilir. Sistem bir aktivite olunca, örneğin klavyede basılan bir tuş ilgili IRQ kanalına sinyal gönderince tekrar harekete geçer.

Power Up Control : Yine aynı pencerede ayrı bir bölmede yer alan bu grupta ayrı bir bölmede yer alan bu grupta sistemin ne zaman otomatik açılacağını belirlenir. 'Soft-Off' özelliğine sahip anakartlarda sistem bir düğme ile veya yazılım aracılığı ile kapatıldığında elektrik doğrudan kesilmez, sistem askıya alınır.

PWR Button<4 sec : Bu ayar 'Soft Off'a getirildiğinde PC açma/kapama düğmesi 4 saniyeden sistem normal olarak kapanır. Suspend seçeneğinde ise düğmenin iki yönlü işlevi vardır; 4 saniyeden az basıldığında sistem uyku moduna geçer. "No Function" seçeneğinde ise düğme 4 saniyeden az basılı tutulduğunda Soft-off düğmesinin bu işlevi devreden çıkarır. Bu ayarlardan bağımsız olarak düğme 4 saniyeden fazla basılı tutulduğunda sistem elektriği kesilerek kapanır.

PWR Up On Modem Act : Bu seçenek "Enabled" duruma getirildiğinde bilgisayar kapalı durumdayken modemden gelen bir sinyalle (modeme bağlı telefon numarası arandığında) açılır. Ancak işletim sistemi hemen devreye girmediği için modem aracılığı ile bir faks, dosya vs. gönderiliyorsa, bu ilk denemede gerçekleşmez.

Automatic Power Up : Sisteminizin günün belirlediğiniz saatlerde otomatik olarak açılmasını sağlar.

Wake UP Events: Bilgisayarınız açılma veya askıdayken hangi durumlarda normal moda geçeceğini buradan belirliyorsunuz. Örneğin LPT&COM portunda bir aktivite olduğunda sistemin askı durumundan normal moda geçmesini sağlayabilirsiniz. Veya, Wake ON LAN, Wake On Modem Ring gibi, ek donanımlar ile sisteminizin açılması için gereken özellikleri buradan yönetebiliyorsunuz. Automatic Power Up seçeneği ile, belirlediğiniz saatlerde veya tarihlerde PC'nizi otomatik açılmasını ayarlayabilirsiniz.Bazı anakartlarda bulunan IRQ Activitiy Monitoring bölümü işe, kullanılan IRQ'ları toplu halde görebilirsiniz

7. Load BIOS Defaults

Bazı kullanıcılar, ana menüdeki bu seçeneğini, BIOS'u fabrika ayarlarına getirmeye yaradığını düşünür. Ancak tüm yüksek performans özelliklerini kapatan bu seçenek, BIOS ayarları ile ilgili herhangi ciddi bir problem ile karşılaştığınızda kullanılır. Seçeneğin üzerine gelip Enter tuşuna bastığınızda işlemi onaylayıp onaylamadığınıza dair bir soru ekrana gelir. Klavyede Y (Yes - Evet) tuşuna basarsanız işlem onaylanır ve Default BIOS ayarları yüklenir, N (No - Hayır) tuşuna basarsanız işlem iptal edilir.

8. Load Setup Defaults

İşte bu BIOS'un optimize edilmiş fabrika ayarlarını yükler. Ancak kullanılan aygıtlar, işletim sistemi vs. sistemden sisteme değiştiği için bu fabrika ayarlarının yüklemesi her zaman optimum performans sağlıyor anlamına gelmez. Ayarlarınızı yukarıdaki açıklamalara göre yapmalısınız. Burada da standart Setup ayarlarını yükleme işlemi aynıdır.

9.Supervisor/User Password

Supervisor Password, hem BIOS Setup'a hem de sisteme şifre koyar. Yani şifreyi yazmadan BIOS ayarlarına da giremezsiniz, PC'niz de açılmaz. (Ancak BIOS Features Setup kısmında anlattığımız "Security Option" ayarına dikkat!) User Password ise sadece PC'nin açılışına şifre koyar. Sisteminiz ilk geldiğinde şifresizdir. İlk kez şifre girerken yazdığınız şifreyi kontrol amacıyla iki kez girersiniz. Şifreyi kaldırmak içinse bu seçeneklere basıp şifre yazma satırını boş bırakmanız yeterlidir.

10. HDD Low Level Format

Bazı BIOS'larda bulunan bu seçenek sabit diske düşük seviyeli format atar. Bir anlamda disk yüzeyini kazır diyebiliriz. Çok tekrarlanması diski bozabilir. Bu yüzden disk gözden çıkarılmadan kullanılmayacak bir format işlemidir.

11. Save & Exit Setup

BIOS Setup'da yaptığınız değişikliklerin hiçbiri BIOS'a kaydedilmeden devreye girmez. İşte bu seçeneğe 'Enter'leyip Y tuşuna basarak yaptıklarınızı kaydedecek ve tekrar sistem açılışına geri döneceksiniz. Yaptığınız değişiklikleri kaydetmeden önce bir hata yapmadığınızdan emin olun.

12. Exit Without Saving

Yaptığınız değişiklikleri kaydetmeden, yani bu değişiklikleri işleme sokmadan BIOS Setup'tan çıkmak için bu seçeneğin üzerine gelip Enter tuşuna basın. Yine olay için klavyede Y tuşuna bastığınızda sistem açılışına geçer.eri dönecektir
 

1)PC/VGA Palette Snoop veya Multimedia Mode

13 .BIOS TA ŞİFRE UNUTULURSA NELER YAPILMALIDIR?

AWARD BIOS'ta şifreyi unuttuysanız,bilgisayarınızı tekrar açabilmek veya BIOS a ulaşabilmek için şu şifreleri deneyin:AWARD_SW , j262  , HLT ,SER, SKY_FOX  , BIOSTAR VEYA ALFAROME

AMI-BIOS'lu bir bilgisayarınız varsa şifreyi AMIDECOD.EXE adlı program ile okuyabilirsiniz.Üreticinin kendiside bir şifre koymuş olabilir,bu şifre genellikle bu tip durumda ''AMI''  dir.

Bir diğer seçenek ise bilgisayarı açıp main board üzerindeki pili çıkarmakyaklaşık 27 dakika sonra takmaktır.Pili çıkartıp takarken çok dikkatli olun pili tutan pimler kırılabilir.

14. BİİP seslerinin anlamları

   Award kartınız varsa ve bilgisayarı açtıgınızda sadece biiplemeler duyuyorsanız bunun nedeni grafik kartındaki bir hatadır.Zira BIOS bu durumda ekranda bir uyarı mesajı gösteremez ve bu yüzden uzun ve yavaş  bir biip sesini takip eden iki kısa biip sesi daha verir.Böyle bir durumda grafik kartınızın PCI slotuna tam olarak oturup oturmadığını kontrol edin,test için başka bir grafik kartı takmayı deneyin,birde monitör kablosunu kontrol edin.genelde award bios biip anlamları aşağıdadır

        1 uzun: Bellek Problemi. Bellek modüllerinin yerine oturup oturmadığını kontrol etmek, bellek modüllerini farklı bir yuvaya takmak, belleği değiştirmek çözüm olabilir.
        1 uzun 2 kısa: Görüntü hatası. BIOS ekran kartına ulaşamıyor olabilir. Ekran Kartının yerine oturup oturmadığını kontrol etmek gerekebilir.Ekran Kartı, Ekran Kartı belleği hatası veya anakart ile ilgili bir problem de olabilir.
        1 uzun 3 kısa: Yukarıdaki ile aynı.
        Sürekli bipleme: Bellek veya görüntü hatası. İşlemci ısısının yükselmesi de olabilir. Diğer donanımları da kontrol etmek gerekir

    AMI BIOS ise biiplemeler söz konusu oldugunda kendini daha iyi ifade eder.AMI BIOS larda biip seslerinin  uzunluğu değil sayısı önemlidir.

            Tek biip sesi:  Bellek tazeleme hatası (Refresh hatası).RAM'lerin yuvasına tam olarak oturtun.,yerlerini değiştirin veya yenileriyle değiştirin

Iki biip sesi: Bellekte bir parity devre hatası.Çözüm yolu tek biip sesindeki gibi

Üç biip sesi: 64"base" RAM hatası. çözümü İki biip gibi

Dört biip sesi: Sistem Saati hatası.Timer entegresi bozuk ''tek biip sesindeki gibi RAM modüllerini değiştirin.Bu işe yaramaz ise anakartınızı değiştirmeniz gerekir.

Beş biip sesi: CPU hatası.İşlemciyi soketinden çıkartın ve iyi bir bağlantı olacak şekilde yeniden doğru ve dikkatli bir biçimde yerleştirin

Altı biip sesi: Adres  hattı A20 dogru çalışmıyor.BIOS a girebilirseniz''FAST GATE A20'' seçeneği probleminizi çözecektir.Klavye Denetçisi hatası

Yedi biip sesi :İşlemci veya anakart hatası

Sekiz biip sesi: Grafik kartının belleği bozuk

Dokuz biip sesi: BIOS yongası hatası. ROM' daki Checksum doğru değil.BIOS  güncellemesi yapmalısınız.

On biip sesi : Setup belleği bozulmuş.Mümkünse BIOS'a girin ve ''SAVE AND EXIT '' ile verileri yeniden kaydedin.

Onbir biip sesi: Bu kadar biiplediğine göre durum vahim demektir.Bozuk Cache belleği.Cache belleği anakarta lehimlenmişse anakartı değiştirmekten başka çareniz  yok.

15. PERFORMANSI ARTTIRAN BIOS AYARLARI

        Yeni BIOS'ların bazılarında bulunana "In Order Queue Depth" ayarı ile CPU, komutları işlemden önce kaç tane komutun kuyruğa alınabileceği ayarlanabiliyor. 4 olarak kalması performans olarak önemli bir avantaj sağlayacaktır. Bazı anakart üreticileri, yeni BIOS güncellemelerinde bu ayarı BIOS'a dahil ediyor.

        Günümüzde bazı anakartlar, bütünleşik ses ve(ya) ekran kartları ile geliyor. Genelde bu bütünleşik aygıtları pek kullanmayız. Eğer kullanıyorsanız, ona diyecek sözümüz yok. Ama kullanmıyorsanız, BIOS'da "Integrated Peripherals" veya "Advanced I/O Configuration" bölümünde Onboard PCI Audio/Modem ve Onboard VGA ayarlarını [Disabled] konumuna getirin. Hem bu aygıtların sistem kaynaklarını tüketmesini engellerseniz, hem de olası çakışma riskini azaltmış olursunuz

    CPU INTERNAL VE EXTERNAL CACHE  BIOS' ta her iki seçeneğinde  ENABLE olmasına dikkat edin.Bunlardan herhangibiri  iptal edildiğinde bilgisayar yavaş çalışır.

      BELLEKLERİNİZE  MAKSİMUM PERFORMANS
            VIA KT133/KX/Apollo Pro 133(A) Kullanıcıları için: Güncel VIA yongasetlerinde alışık olmadığımız bir özellik dikkati çekiyor: Bellek hızını, FSB hızıyla asenkron çalıştırabiliyorsunuz. Örneğin, FSB hızının 66 MHz iken, bellekleri 100 MHz de çalıştırabilme olanağınız var. Bu ayarı Advanced Chipset Features bölümünde bulunan DRAM Clock ayarıyla yapıyorsunuz. (AWARD Medallion BIOS'da bu ayar, Advanced bölümünde bulunan System/SDRAM Frequency Ratio ayarıyla yapılıyor.) Sisteminiz 66 MHz FSB ile çalışıyorsa, bellek hızını maksimuma taşımak için bu ayarı [+33MHz] ayarına getirin. Böylece bellekleriniz 100 MHz'de çalışacak. Aynı şekilde eğer sisteminizi 100 MHz FSB'de çalışıyorsa, eğer bellekleriniz kaliteli ise, maksimum bellek performansı için bu ayarı yine [+33MHz] konumuna getirin. Eğer sisteminiz 133 MHz FSB ile çalışıyorsa, [+33MHz] seçeneğini seçemiyorsunuz. Eğer sisteminizi 133 MHz de çalışırken sık sık bellek hatası oluşuyorsa, bu ayarı [-33MHz] konumuna getirerek bu sorunu halledebilmeniz mümkün.
        i815 yongasetli anakartlarda bu ayar o kadar ayrıntılı değil: sisteminiz 66 MHz FSB hızında çalışırken, bellekleriniz 100 MHz de çalışıyor. Sistem 100 MHz FSB'de iken, bellek hızlarını 133 MHz'e çıkaramıyorsunuz. Ama sisteminiz 133 MHz'de iken bellekleriniz 100 MHz'e indirebiliyorsunuz. Eğer belleğinizi 133 MHz' dayanamıyorsa, i815 yongasetli anakart bu ayarı ile size şans tanıyor.
        Bütün güncel yongasetlerini taşıyan anakartların BIOS'unda bulunan, kullandığınız SDRAM'ların zamanlamaları ile ilgili ayarlar da performans konusunda önemli paya sahip. Bellekler adresleme işlemleri CAS Latency Timer, RAS to CAS Delay, RAS Precharge time şeklinde ayarlarla birbirinden ayrılırlar. Bunların hepsi gecikme ve(ya) tekrar şarj süresini belirliyor. Yani bu ayarlar için seçilen değerler ne kadar küçükse o kadar iyidir. Ama bütün bellekler aynı değildir. Farklılık gösterir. Bu ayar için iki seçenek vardır: 2 ve 3. En iyi belleğin bu zamanlamaları sırasıyla 2/2/2'dir. Tabii, bu tür belleği ülkemizde nerede buluruz da bir soru işareti. Peki kendi belleğinizdeki bu zamanlamaları nerden bileceksiniz? Eğer kalitesiz olmayan bir bellek türüne sahipseniz, üzerinde SPD yongası bulunacaktır. Eğer BIOS'da SDRAM Configuration menüsünde [By SPD] şeklinde bir ayar varsa, bellek üzerinde bulunan SPD entegresinden bilgiler okunacaktır. O konuda rahatsınız. Fakat her anakartta [By SPD] ayarı bulunmuyor. Ayarları denemek lazım. İlk başta 2-2-2 yapın. Olmazsa 3-2-2. Sorun çıkarsa, 3-3-2 ve yine sorun çıkarsa mecburen 3-3-3 ayarını kullanacaksınız. VIA yongasetli bazı anakartlarda bu ayarlardan sadece CAS Latency ayarı bulunuyor. SDRAM Cycle Length şeklinde bir ifadeyle de karşılaşabilirsiniz. Bu ayarı 2 olarak deneyin. Sorun çıkarsa tekrar 3'e dönersiniz. Son olarak, bazı anakartlarda bulunan SDRAM MA Wait State ayarını [Fast] yapma önerisinde bulunacağız. Sorun çıkarsa [Normal] ayarına dönersiniz.

    EXTERNAL CACHE BIOS' ta External cache için ''Write Back veya ''Write Trough'' seçeneklerinden birini seçmek mümkünse Write Back'i seçin.Bilgisayar böylece daha hızlı çalışacaktır.Çünkü CPU verileri sadece tek bir erişimde Cache'e yazacaktır.

    QUICK POWER ON SELF TEST  Bilgisayarınızın daha hızlı açılmasını istiyorsanız bu seçeneği ENABLE yapın.BIOS bu durumda bilgisayar açılırken bazı testleri pas geçecektir,mesela belleğin test edilmesi gibi.Ancak bilgisayarınızda problemler çıkarsa bu seçeneği  iptal etmelisiniz

        Advanced Chipset Features bölümünde bulunan "CPU to PCI Write Buffer" ayarını [Enabled] konumuna getirerek, işlemciden PCI veriyolunda bulunana bir aygıta yazma/okuma komutu verilmesi ile uygulanması için arada geçen süreyi azaltır.
Yine aynı şekilde, aynı yerde bulunan "PCI Dynamic Bursting" ayarı, [Enabled] konumunda iken, tek komut ile çok fazla bilgi PCI veri yoluna aktarılmak istendiğinde, bu özellik devreye girerek performans arttırmaya yarıyor. Bu ayarın, [Enabled] konumunda olmasını tavsiye ediyoruz.
        ISA Slota sahip anakartlarda bulunan ve Advanced Chipset Features bölümünde "Delayed Transaction" ayarı gayet önemli. PCI veriyolunu çalışma darbeleri ile, ISA veriyolunun çalışma darbelerini buluşturmak içindir. ISA veriyolu, PCI veriyolunda çok yavaştır. Dolayısıyla gecikme süresi de gayet fazladır. Bu gecikme süresinin fazlalılığı PCI veriyolunu da etkiliyor. Bu ayarı [Enabled] yaparak, Anakart 32 bit'lik yazma tampon belleğini devreye sokarak bu yavaşlamayı engelliyor. Böylece, ISA veriyoluyla bir işlem yapıldığında PCI veriyolu etkilenmiyor. Dolayısıyla bu ayar, daha fazla performans için [Enabled] yapılmalı. Bu ayarı etkin yaptıktan sonra ISA ve PCI aygıtları arasında bir sorun çıkarsa, [Disabled] yapmanız gerekecek. (Tabii ISA aygıt kullanmıyorsanız, bu ayarı es geçin)

    VIDEO BIOS SHADOW VE SYSTEM ROM SHADOW Shadow fonksiyonu ile BIOS verileri yavaş ROM alanından hızlı RAM'e kopyalar.Mesela bir grafik kartının ROM belleği genelde 170ns. ile çalışır,anabellek ise buna karşın 60 veya 70 ile.Bu seçenek Enable olarak ayarlanırsa grafik kartı daha yavaş olan Video BIOS a  değil daha hızlı olan anabelleğin adres alanına erişecektir.Eğer bu ayarı [Enabled] yaparsanız, ROM'daki bilgiler belleğe atılarak sistem hızlanır fakat video ile ilgili olan kavramlar yavaşlar, örneğin oyunlar. Yani oyuncular bu ayarı [Disabled] yapmalı.

    BOOT SEQUENCE Bilgisayarınızı çoğunlukla sabit diskten açıyorsanız,Boot Sequence'i C:-A: olarak ayarlayın.Bu durumda BIOS bilgisayar   açılırken A:sürücüsünde bir disket bulunup bulunmadığını ve disket varsa bir sistem disketi olup olmadığını kontrol etmez,böylece daha hızlı boot edebilirsiniz.

    BOOT UP FLOPPY SEEK BIOS'ta bu seçeneği Disable yapın .Bu ayar sadece boot sırasında bir disket sürücüsünün bulunup bulunmadığını ve 40 veya 80 izli bir sürücünün söz konusu olup olmadığını kontrol eder.Tüm yeni sürücüler 80 ize (track) sahip oldukları için bu fonksiyona gerek yoktur.Ne kadar az kontrol olursa sistemimiz o kadar hızlı çalışır.