Sayfayı Yazdır | Pencereyi Kapat

acil yardým

Nereden Yazdırıldığı: Bilginin Adresi
Kategori: Yaþama Dair
Forum Adı: Elektronik Kitap & E-Book
Forum Tanımlaması: Kitap paylaþýmý
URL: https://www.bilgineferi.com/forum/forum_posts.asp?TID=957
Tarih: 29-03-2024 Saat 17:46


Konu: acil yardým
Mesajı Yazan: barcelona
Konu: acil yardým
Mesaj Tarihi: 18-04-2006 Saat 22:25
asenkron sayýcýlarý
 
aþaðý- yukarý asenkron sayýcýlar
asenkron sayýcýlarýn modlara göre sýfýrlanmasý
direkt resetli asenkron sayýcýlar
asenkron yukarý sayýcý
asenkron aþaðý sayýcý
 
 
bunlarý þekilleriyle beraber bulabilirmisiniz çok acill



Cevaplar:
Mesajı Yazan: Hawk
Mesaj Tarihi: 18-04-2006 Saat 23:27
 þöyle biþiler bulabildim ama iþine yararmý bilmem

Ileri sayan asenkron sayýcý

  1. 7473 çiftli JK flip-flop entegrelerini delikli panele yerleþtiriniz.

  2. Þekil 1’de gösterilen devreyi kurunuz.




Þekil 1: Asenkron dalgacýk sayýcý


  1. Deney düzeneði üzerindeki buton veya anahtarlarý kullanarak ilk flip-flop’un saat giriþine düzenli olarak tetikleme sinyali uygulayýnýz ve LED’lerde gözlemlenen ikili sayma iþlemini görünüz.

  2. Sayma esnasýnda iki konumlu anahtar ile tüm flip-flop’larýn Q çýkýþlarýný sýfýrlayýnýz. Bunu için tüm flip-flop larýn CLR’ giriþleri 0 seviyesine çekilmelidir.

  3. Sayma iþlemini baþlatýnýz. Her bir tetikleme sonucunda sayýcý durumu deðiþecek, LED’lerde yeni bir sayý oluþacaktýr. LED’lerde okunan ikili sayýyý ve ondalýk karþýlýðýný sýraya riayet ederek aþaðýdaki tabloya kaydediniz. Kaydetme iþlemini sayma periyodu tabloda görünür hale gelene kadar sürdürünüz.


(X Y Z T)2 = (X×23+ Y×22+ Z×21+ T×20)10


Örneðin (1011)2 = (1×23+ 0×22+ 1×21+ 1×20)10 = (8+2+1)10=11



Ileri Sayan Asenkron Sayýcý Çýkýþ Tablosu

GÝRÝÞ

ÇIKIÞLAR

Saat 1→0

Geçiþi

L4 = 8

L3 = 4

L2 = 2

L1 = 1

Ondalýk
Karþýlýk

Örnek:

0

0

0

0

0

1






2






3






4






5






6






7






8






9






10






11






12






13






14






15






16






17






18






19






20






21






22






23






24






25






26






27






28






29






30






31






32







Burada dikkat edilmesi gereken bir husus, Q4 Q3 Q2 Q1 = 1 1 1 1 olduktan sonra gelen ilk saat darbesi ile Q4 Q3 Q2 Q1 = 0 0 0 0 olur, yani tüm flip-flop’lar durum deðiþtirir. Tüm flip-flop’larýn durum deðiþtirmesi, bir sayýcý ile sonlu bir sayýya kadar sayma iþlemi yapýlabileceðini gösterir. Bu kýsýmda gerçekleþtirilen devre ile 0’dan 15’e kadar sayýlabilmektedir. Her 16 saat darbesi sonrasýnda sayýcý ayný sayýyý gösterir.

6.3.2 ON’A kadar sayan asenkron sayýcý

  1. Bir önceki kýsýmda kurduðunuz devreyi 7400 dörtlü NAND kapýsý entegresinden 1 adet kapý kullanarak Þekil 2’de gösterilen biçimde deðiþtiriniz.

  2. Flip-flop’larýn tamamýný CLR giriþlerine 0 seviyesi uygulayarak sýfýrlayýnýz. Bu iþlemden sonra flip-flop’larýn CLR giriþini NAND kapýsýnýn çýkýþýna baðlayýnýz. Böylelikle sayýcý saymaya sýfýrdan baþlayacaktýr.

  3. Bir önceki kýsýmda yaptýðýnýz gibi, sayýcý devresini tetikleyiniz ve her bir tetikleme sonucunda elde ettiðiniz ikili sayýyý ve ondalýk karþýlýðýný aþaðýdaki tabloya kaydediniz. Kaydetme sonunda kurduðunuz devreyi bozmayýnýz.




Þekil 2: Ýleri sayan ondalýk sayýcý



Þekil 3: Gösterge devresi


  1. Þekil 3’deki devreyi sayýcý devresinin yanýnda kurunuz. 7447 entegresinin pin baðlantýlarýný inceleyerek 7 parçalý göstergenin 0,1,2,3,4,5,6,7,8,9 þeklinde saymasýný saðlayýnýz. 7 parçalý göstergenin her bir parçasý bir LED olduðu için, baðlantýda ortak anot (Ca pinleri) doðru teþhis edilmeli, göstergenin zarar görmemesi için 330 deðerinde dirençler kullanarak gösterge parçalarý üzerinden geçecek akým sýnýrlandýrýlmalýdýr.


Ýleri Sayan Asenkron Sayýcý Çýkýþ Tablosu

GÝRÝÞ

ÇIKIÞLAR

Saat 1→0

Geçiþi

L4 = 8

L3 = 4

L2 = 2

L1 = 1

Ondalýk
Karþýlýk

Örnek:

0

0

0

0

0

1






2






3






4






5






6






7






8






9






10






11






12






13






14






15






16






17






18






19






20






21






22






23






24






25






26






27






28






29






30






31






32







Q4 Q3 Q2 Q1 = 1 0 1 0 olduðu anda NAND kapýsýnýn çýkýþý 0 olur ve bütün flip-flop’larýn CLR giriþi 0 seviyesine inerek tüm flip-flop’larýn sýfýrlanmasý saðlanýr, ve sayýcý 1010 durumunda aniden 0000 durumuna döner. Ondalýk sayýcý 0 dan 9 a kadar sayar. Dolayýsýyla, bu kýsýmda gerçekleþtirdiðiniz sayýcýnýn modülü 10’dur.

6.3.3 ÝKÝ BASAMAKLI SAYICI

  1. Ýki adet 7490 ondalýk sayýcý entegresi, iki adet 7447 gösterge sürücüsü ve iki adet sayýsal gösterge kullanarak Þekil 4’deki devreyi delikli panel üzerinde kurunuz.


Þekil 4: 7447 sürücü entegreleri ile kurulan tek basamaklý gösterge sürücüleri



Þekil 5: Tek basamaklý sayýcýlarýn iki basamaklý saymasý için gerekli baðlantý þemasý. SW1 giriþinde 0V olduðunda sayma olacak, +5V olduðunda sayýcýlar sýfýrlanacaktýr.


  1. SW1 anahtarýný 1 seviyesinden 0 seviyesine getirerek sayýcýlarý sýfýrlayýnýz. Ýki basamaklý ondalýk sayýcý ile 0’dan 99’a kadar sayýlabilir. Yani sayýcý toplam 100 farklý duruma sahiptir. Birler basamaðýndaki sayýcýnýn en yüksek biti, onlar basamaðýný sayan sayýcýya tetikleme (saat) sinyali olur ve her onluk saymada onlar basamaðý bir artar. Bu mantýkla iki basamaklý sayýcýnýn modülü her bir basamak sayýcýsýnýn modülleri çarpýmý ile bulunur. Bu hesaplama, iki’den daha fazla basamaðý olan sayýcýlar için de yapýlabilir.

6.3.4 fotodirenç kullanarak tetikleme

Þekil 6: 7447 sürücü entegreleri ile kurulan tek basamaklý iki adet sayýcý devresi




Þekil 7: Fotodirençli tetikleme ile sayma


Yukarýda þematik diyagramý verilen devreyi kurunuz ve nasýl çalýþtýðýný inceleyiniz.


6.3.6 Kýsa sorular

  1. Asenkron bir sayýcýda bir flip-flop’un Q çýkýþýný önündeki flip-flop’a saat darbesi olarak uyguladýðýmýzda ileri sayma iþleminin gerçekleþtiðini gördük. Ayný yapýda, Q’ çýkýþý bir sonraki flip-flop’a saat giriþi olarak uygulansaydý ne olurdu?

  2. 4 Flip-flop içeren bir sayýcýnýn modülü nedir?

  3. 3 Flip-flop içeren bir sayýcý hangi sayýdan hangi sayýya kadar sayabilir?

  4. Þekil 2’deki geribeslemeli kontrol yöntemini kullanarak 4 adet JK tipi flip-flop kullanarak 13’e kadar sayan bir sayýcý tasarlayýnýz. Sayýcýný ne zaman sýfýrlamanýz gerektiðini kurgulayýnýz.


7 DENEY 5: 555 ZAMANLAYICISI

7.1 DENEY MALZEMELERÝ

  • Delikli panel

  • Renkli kablolar

  • Güç kaynaðý

  • Sinyal jeneratörü

  • Osiloskop

  • Krokodil kablolar

  • 555 Zamanlayýcý entegresi

  • 220 Direnç

  • 330 Direnç

  • 100k Direnç

  • 10k Lineer Potansiyometre

  • 100k Lineer Potansiyometre

  • 10F Kapasitör (2 Adet)

  • Hoparlör (8)

  • Fotodirenç


7.2 KAVRAM

Bu deneyin amacý 555 zamanlayýcý entegresi ile yapýlan uygulamalardan bazýlarýný tanýtmaktýr.

7.3 YÖNTEM

  1. Þekil 8’de gösterilen devreyi kurunuz. 555 entegresinin Vcc=+5V gerilimi ile (tek yönlü) beslendiðini unutmayýnýz. Vo gerilimini osiloskop ile izleyiniz. V1 gerilimini ise dijital multimetre kullanarak izleyiniz.




Þekil 8: 555 entegresi


  1. V1 gerilimini 0 Volt’tan baþlayarak baþlayarak adým adým arttýrýnýz ve Vo çýkýþýndaki sinyalin nasýl davrandýðýný inceleyiniz. Vo gerilimindeki deðiþimin olduðu kritik deðeri VUT kaydediniz. Bu deðere kadar Vo sinyali yüksek seviyede (Vcc civarýnda) seyretmelidir.

  2. V1 gerilimini 5 Volt’tan baþlayarak adým adým azaltýnýz ve Vo gerilimindeki deðiþimin olduðu kritik deðeri VLT kaydediniz. Bu deðere kadar Vo sinyali düþük seviyede (0V civarýnda) seyretmelidir.

  3. 555 Entegresinin 5 numaralý pinindenki gerilimi (V5) kaydediniz. Bu gerilim VUT ve VLT ile ilþkili midir?

  4. Pin 5 ile toprak arasýna 1k. Deðerinde bir direnç baðlayýnýz. Aþaðýdaki büyüklüklerin yeni deðelerini elde ediniz:

V5:________ Vut:________ VLt:________

  1. Vo yüksek seviyede iken 4 numaralý pine kýsa bir süreliðine VCC gerilimi uygulayýnýz. Vo geriliminin bu durumdan nasýl etkilendiðini gözlemleyiniz. Unutulmamalýdýr ki sonuç ya yüksek seviyede kalma ya da düþük seviyeye geçme olmalýdýr.

  2. Vo yüksek seviyede iken 4 numaralý pine kýsa bir süreliðine 0V uygulayýnýz. Vo geriliminin bu durumdan nasýl etkilendiðini gözlemleyiniz. Unutulmamalýdýr ki sonuç ya yüksek seviyede kalma ya da düþük seviyeye geçme olmalýdýr.

  3. Yukarýdaki 7. ve 8. adýmlarý Vo düþük seviyede iken tekrar ediniz.

  4. Osiloskop ile 7 numaralý pindeki gerilimin V1 gerilimindeki deðiþikliklerden nasýl etkilendiðini inceleyiniz.

  5. Þekil 9’daki devrenin ilk kýsmýný (üst þema) gerçekleþtiriniz. Baþlangýçta potansiyometreyi orta bir deðerde tutunuz. 3 numaralý çýkýþ pinindeki sinyali osiloskop ile izleyiniz. Hoparlörden aþaðý yukarý saniyede iki darbe sesi duyulmalýdýr.


Þekil 9: 555 kullanarak darbe üreteci gerçekleþtirme


  1. Potansiyometre ile direnç deðeri deðiþtirildiðinde 6 numaralý pindeki (3. ve 4. adýmlarda inceledik) gerilim deðiþtirilmiþ olur. Buna göre potansiyometre ile en küçük ve en büyük direnç deðerlerinin çýkýþ sinyali frekansý üzerindeki etkisini inceleyiniz. Direnç deðiþiminin frekansý kontrol ettiði görülecektir.

  2. Devrede bir deðiþiklik yapmaksýzýn potansiyometreyi çýkarýp yerine fotodirenç takýnýz. Fotodirencin ýþýða duyarlý yüzeyini elle kapatýnýz, ve güç kaynaðýný bu durumda iken açýnýz. Fotodirenç ýþýða maruz kalmazsa hiç bir ses duyulmamasý beklenir. Neden?

  3. Fotodirencin ýþýða duyarlý yüzeyini yavaþça açarak direnç deðerinin deðiþmesini saðlayýnýz. Böylelikle hoparlörden periyodik darbeler duyulacaktýr. Fotodirencin yüzeyi tamamen ýþýða maruz kaldýðýnda direnç deðeri en düþük seviyeye inecek ve frekans artacaktýr. Fotodirencin aldýðý ýþýk miktarýna baðlý olarak salýným frekansý deðiþecektir. Frekansýn en yüksek ve en düþük deðerlerini okuyunuz. Her bir periyot için iki adet týk sesinin duyulacaðý gözden kaçýrýlmamalýdýr. Neden?

  4. Hoparlöre uygulanan sinyali osiloskop yardýmý ile izleyiniz. 555 entegresinin 3 numaralý pinindeki sinyali ve kondansatörün taným baðýntýsýný kullanarak hoparlör üzerindeki sinyali yorumlayýnýz (Bunun için MÜH100 dersinde verilen bilgiler faydalý olabilir).


 



-------------


Mesajı Yazan: Mareþal_87
Mesaj Tarihi: 19-04-2006 Saat 00:13
eline saðlýk zaten bunlarý arýyodum  saðolasýn



Sayfayı Yazdır | Pencereyi Kapat