Þimdi sizlere teknolojik aletler olarak adlandýrdýðýmýz cihazlarýn henüz bulunmadýðý zamanlarý düþündürmek, beyninizde yaþatmak istiyorum. Hemen öyle ilkel zamanlara gitmeyin, ilk bilgisayar üretildiði zamana gelin biranda. Birden hayata "bilgisayar" diye bir terim giriyor. Tabi bu bir süreç aslýnda fakat þuan hýzlý düþünüyoruz. Üretilen bu bilgisayarýn ortalama bir oda büyüklüðünde olduðunu, donaným sayýsýný, çeþitlerini bir kenara býrakýn, unix veya ms-dos komut sistemi olarak adlandýrdýðýmýz siyah ekranda
yapýlan iþlemler kadar bile kararlý olamadýðýný, hýz bakýmýndan vasat olduðunu düþünün. Fakat ne kadar büyük bir buluþtur ki bir bakýma bize teknolojik aletler dediðimiz bugünkü cihazlarý hediye etmiþtir. Peki neydi bu buluþ? Bir kaç donanýmýn klavye denilen bir cihazdan basýlan harfleri algýlamasý, tanýmasý ve programlanan bir düzen içinde cevap vermesi. Ýþte makalemizin, ayný zamanda yazýlým teknolojisinin temeli olan terime geldik; programlama.
Programlama dinamiktir. Dinamik sözcüðünden kastým, en basit ifadeyle matematik gibi bir insan ürünüdür ve bir iþin birden fazla türetilebilir yolu vardýr. Diyeceksiniz ki bu ne demek? Yani herhangi bir matematik iþlemi yapacaksýnýz, sonucu “2” çýkacak, sonucu 2 olan sonsuz tane iþlem türetilebilir. Ýþte programlamada buna benzer. Bir iþi (program, web sayfasý, virüs, exploid vb.) iki kiþi ayrý ayrý yapar, sonuç aynýdýr, fakat izlenen yol ayný olmak zorunda deðildir. Buna küçük bir örnek vermek gerekirse bir dinamik dille yazýlmýþ bir web sayfasýný A kiþisi php dinamik dili ile kodlarken, B kiþisi asp ile kodlamýþ olabilir, fakat sonuç aynýdýr.
Ya da ikisi de ayný dinamik dili kullanýyor olsada web sitesini yapmak için kullandýðý dosya isimleri, dinamik kodlardaki deðiþkenler, algoritma birebir olmasý imkansýzdýr. Çeþitli çalýþmalar için çeþitli algoritmalar yaygýn olarak bilindiðinden algoritmalar benzese bile dediðim gibi bunun üzerine farklýlýk yaratacak daha birçok faktör bulunmaktadýr. Bu yüzden her beyin kendi yolunu tasarlar ve sonuca ulaþýr. Dinamik dillerde sonuca ulaþýrken programlamanýn çeþitliliðinden ve belirli uyulmasý gereken kurallardan kaynaklanan hatalar yapýlmýþ olabilir. Yüzlerce satýr yazdýðýnýz kodun mesela 18. satýrýnda çalýþmanýzý sunacaðýnýz kullanýcýlarýn ulaþamamasý gereken bir bilginin bir deðiþkende saklandýðý ve çeþitli denemeler sonucunda ekrana yazdýrýlabileceðini farkedememiþ olabilirsiniz. Ýþte web sayfalarýnýn dinamik dillerle yazýlan kodlamalarýndaki bu tip durumlara açýk deniyor. Bunun gibi ne tipte açýklar bulunabileceðini öðrenmek istiyorsanýz ilk önce seçtiðiniz dinamik dili öðrenmeniz ve sayfalarýn dinamikliðinden yararlanýp üzerinde kafa yormanýz gerekecektir. Bu tip açýklar kullanýlmakta ve çeþitli güvenlik sitelerinde yamalarýyla birlikte tanýtýlmaktadýr. Tamamen güvenli bir site tasarlamak için kullandýðýmýz dinamik dile baþkalarýný yazdýðý kodlarý tamamen kavrayacak kadar hakim olmalý ve bu dinamik dil ile yapýlan sayfalarýn açýklarýný iyi takip etmeli, sorunu kavramalý, ayrýca doðabilecek yeni açýklarý da tespit edebilmemiz gerekmektedir. Böyle bir açýða sahip olan bir web sayfasý; kiþisel, bir þirket yada bir host firmasýnýn sayfasý olabilir ki bir host þirketinin sayfasýysa böyle bir açýk sayesinde sayfa üzerinde kullanýcýnýn yetki sýnýrý kalkýp hosta kayýtlý bütün web sayfalarýnýn ele geçirilmesi söz konusu olabilmektedir.
Ýþte son bahsettiðim cümlemde site üzerindeki yetki sýnýrýný kaldýrarak, normal kullanýcýya verilen haklarýn aþýlmasýna “web hack” denilmektedir. Tabi çeþitli sosyal mühendislik yöntemleriyle domain þifresi de ele geçirilebiliyor ki bu tip yazýlarý her yerde sýk sýk okumuþsunuzdur. Bu tip hack olaylarý çoðunlukla site sahibinin bilinçsizliðinden kaynaklanmaktadýr. Konuya geri dönecek olursak, bu tip açýklarda yetkiyi kaldýrmaya sebep olan kiþi zaten yetkiyi sýnýrlandýran kiþi olduðundan, aslýnda vermek istemediði düzeydeki yetkiyi kendi elleriyle kullanýcýya sunmuþ oluyor. Bu tip açýklar bulunduðunda birçok bilinçli programcý tarafýndan site sahiplerine haber veriliyor fakat bunu kötü niyetleri için vazgeçilmez bir nimet olarak gören önüne gelen siteyi sebepsiz yere açýðýný arayan, ne kadar çok site kapatýrsa o kadar ünleneceðini düþünenlerde yok deðil.
Ayrýca bu tip açýklarýn uygulamasýný program haline getirenler sayesinde, programlama ile yakýndan uzaktan alakasý olmayan, iþin bilincinde olmayan bilgisayar kullanýcýlarý bile açýktan faydalanarak, önüne gelen siteyi kapatýp, yaptýðý iþe övüne övüne “hack”, kendisinede “hacker” terimini layýk görmektedirler. Böylece binlerce kiþisel yada kurumsal birçok site haksýz ve/veya sebepsiz yere kapanmakta ve site sahipleri bu durumdan doðal olarak rahatsýz olmakta, “hacker” terimini kötü algýlayýp, kötü tanýtmaktadýrlar. Durum sadece bundan ibaret deðil, site açýklarýný bulabilen kötü niyetli programcýlar, uygulamasýný program haline getirdikleri küçük dosyalarý programlamadan anlamayan, ihtiyacý olan þeyin sadece bir iki program ve ego tatmini olduðu bilgisayar kullanýcýlarýna daðýtýrken bile çýkarlarýný ve kötü niyetlerini korumasýyla iþler daha bir karmaþýk hale gelmektedir. Programý hiçbir þeyden habersiz bir hevesle kullanan bilgisayar kullanýcýsýnýn siteminde genellikle bir arkakapý (backdoor) açýlýr. Yani bu program sayesinde sistemde daha önceden belirlenmiþ bir port numarasý uzaktan baðlantý için açýk tutulur. Böylece sistemde bir açýk meydana gelir bu açýktan haberdar olan program üreticisinin dahilinde birçok port tarayýcý program sayesinde yine normal bilgisayar kullanýcýlarý da sisteme baðlanabilmektedir. Ayný zamanda bu tip programlar size özel bilgilerinizi (cookie veya herhangi bir yazýnýz, makaleniz olabilir) mail yoluyla programýn üreticisinin kendisine ulaþmasýný saðlar. Dolayýsýyla anlatmak istediðim insanlar ava çýkarken avlanýrlar. Çünkü yazýlým teknolojisinde kesinlik ve/veya güven yok denecek kadar azdýr, her þey program üreticisinin ufkuna, bilincine, üreticiliðine baðlýdýr.
Durum böyle olunca “hack” teriminin insanlar üzerindeki etkisi de çok farklý oluyor. “Hack” rekabeti geliþtiren, çeþitli açýklarý bularak programlarýn veya web sitelerinin daha kaliteli hizmet vermesini saðlayan bir uygulama olmasý gerekirken, bilinçsiz bilgisayar kullanýcýlarý ve bu tip bilgisayar kullanýcýlarýný kullanmak isteyen sivri zekalýlar sayesinde “hack” terimine kötü damgasý vuruluyor, hackerlar bütün zamanýný bilgisayarlara zarar vermek için harcayan kötü niyetli insanlar olarak tanýtýlýyor. Biz bu tip bilinçsiz kullanýcýlara kendilerine verdikleri “hacker” lakabý yerine “lamer” demeyi tercih ediyoruz. Bu tip insanlara lamer denmesinin sebebide “hacker” teriminin kötü bir anlam ifade etmesini engellemektir. Fakat bilinçsiz bilgisayar kullanýcýlarý var oldukça ve bu durumu kabullenmedikleri sürece insanlar þuan çok yaygýn olan bu anlam karmaþasýnýn içinden çýkamayacaklardýr.
Özellikle bu tip bilinçsiz kullanýcýlar arasýnda çok popüler olan MSN, ICQ gibi sohbet programlarýnýn açýklarýný kullanan programlar çok yaygýn bir þekilde daðýtýlmakta ve kullanýlmaktadýr. Hatta bu bir yarýþ haline getirilmiþtir. Çünkü hiçbir programlama dili bilmeyen, çok yaygýn olan ve herkesin kullanabileceði bir þekilde tasarlanan Microsoft Windows’un herhangi bir versiyonunu kullanmaktan baþka bir artýsý olmayan bu lamer arkadaþlarýmýzýn MSN gibi sohbet programlarýnýn üyeliklerini kapatmaktan baþka iþi yada hobisi bulunmamaktadýr. Ýþin daha kötü tarafý bunu kendine yeterli görmekte ve kendini geliþtirmek için herhangi bir çaba göstermemektedirler. Çünkü bu tip kullanýcýlar için MSN üyeliði kapatabilen her kiþi birer “hacker” dýr. Oysaki mesela; adres çubuðuna “ e-hack.org “ gibi bir adres girdiðinde sistemde çalýþan protokollerden, að sunucularýndan karþýsýndaki görüntünün hangi iþlemler sonucu karþýsýna geldiðinden haberi yoktur ayný zamanda merakta etmemektedir. Bu iþ biraz merak biraz dasabýr iþidir. Ýnsan üþenip sayfalarca makale okumayý zor görürde “nasýl olsa elimdeki program ile istediðimi yapabiliyorum” (istediði ego tatmininden baþka bir þey deðil) mantýðýna yatarsa, kendini asla geliþtiremez, sadece kullandýðý programýn açýðý kapanana kadar kendini kandýrýr, ayrýca kullandýðý programýn kendi sisteminde oluþturduðu kötü amaçlý arkakapýlardanda (backdoor) nasibini almýþ olur. Bir yandanda kendine bir artýsý olmayan bu iþin sonucunda “hacker” terimini kirletmiþ olur.
Þunu düþünün ki benim þuan için aklýma gelen programlama dillerinin sayýsý sadece 17 tane ve bu sadece þuan ve sadece benim aklýma gelenler. Dolayýsýyla buradan þimdiye kadar bu yazdýklarýmý kendine itiraf etmekten kaçýnan bütün bilinçsiz kullanýcýlara sesleniyorum; MSN yada çeþitli sohbet programlarýnýn açýklarýný kullanan programlarla uðraþacaðýmýza biran önce kendimize bir hedef (mesela herhangi bir programlama dili olabilir) belirleyip kendimizi geliþtirmek en mantýklý hareket olacaktýr. Eðer bu teknolojiye ayný zamanda hayata bakýþ açýnýzý deðiþtirecek hedefinizi henüz belirlememiþseniz biran önce bir yerden baþlayýn, þuan sadece yüzeysel olarak tahmin edebildiðiniz anlattýklarýmýn içine girecek ve beni daha iyi anlayacaksýnýzdýr.
Programlamanýn, yazýlým teknolojisi geliþiminin sonu yoktur, her þey hayalgücünüze baðlýdýr. Dolayýsýyla bu konu üzerinde anlatýlacak püf noktalar bitmeyecektir, bu tip eðitici makalelerin sonu gelmeyecektir, sonu yoktur.
Makalemi daha fazla uzatýp sizleri sýkmak istemiyorum, seçim sizin. Bahsettiklerime, tavsiyelerime kulak asmakla hiçbir þey kaybetmeyecek, aksine kazanacak ve kazandýracaksýnýz. Bu makalenin amacý kimseye gönderme yapmak deðildi, ister bilinçsiz bir kullanýcý, ister onlardan faydalanmaya çalýþan kullanýcýlar, isterse kim olursa olsun, amaç hepsini kazanmak, yazýlým teknolojisini kazandýrmaktý. Herkese çalýþmalarýnda baþarýlar dilerim.
Saygýlar.